Cảm biến nhiệt độ nước làm mát: Vị trí, Cấu tạo và Nguyên lý hoạt động

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát có tên gọi khác là ECT – viết tắt của Coolant Temperature Sensor. Các chủ xe lâu năm cũng chưa chắc đã biết về bộ phận này và hiểu về nó để vận hành xe an toàn. Honda ô tô Mỹ Đình hiểu điều đó và sẽ chia sẻ bài viết để giúp khách hàng tìm hiểu cảm biến trên động cơ ô tô này, mời các bạn đọc theo dõi!

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là gì?

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là bộ phận lắp kèm động cơ xe được sử dụng để đo nhiệt độ làm mát của động cơ sau đó gửi tín hiệu về ECU nhằm thực hiện một số hiệu chỉnh. Cơ bản cảm biến sẽ thông báo để điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu, thời điểm đánh lửa,…để xe có thể hoạt động ổn định, tiết kiệm.

Cảm biến nhiệt độ này còn được gọi là cảm biến ECT hoặc ETCS ngày nay gắn trên thân động cơ. Ngoài ra còn một số cảm biến hỗ trợ khác gắn ở van hằng nhiệt hoặc trên két nước để giám sát quá trình giảm nhiệt độ động cơ. Cấu tạo của cảm biến ECT hình trụ rỗng với ren ngoài, bên trong là nhiệt điện trở có hệ số nhiệt điện trở âm để điện trở tăng lên khi nhiệt độ thấp và ngược lại.

Cấu tạo cảm biến nhiệt ECT trên ô tô

Cảm biến nhiệt ECT là bộ phận có cấu tạo vô cùng đơn giản, với hình trụ rỗng có ren bên ngoài và phía trong là một nhiệt điện trở có hệ số âm như đã nói ở trên. Ngoài ra nó còn thêm một vòng đệm và một giắc cắm để kết nối với điện giúp nó hoạt động.

Nguyên lý cảm biến nhiệt độ nước làm mát vận hành

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát gắn với khoang nước của động cơ, tiếp xúc trực tiếp với nước động cơ. Như vậy nếu hệ số nhiệt điện trở âm có nghĩa là nhiệt độ nước làm mát thấp thì điện trở cảm biến cao và ngược lại. Quá trình thay đổi tốc độ vận hành của xe, điện trở của cảm biến thay đổi.

Với điện áp 5V qua điện trở chuẩn tạo thành một cầu phân áp được đưa đến bộ chuyển đổi tín hiệu tương tự – số. Nếu nhiệt độ động cơ thấp, giá trị điện trở cảm biến cao thì điện áp gửi đến bộ biến đổi ADC lớn sẽ được gửi đến ECU xử lý cho biết động cơ đang lạnh. Nếu động cơ nóng, giá trị điện trở cảm biến giảm kéo theo điện áp đặt giảm báo cho ECU biết động cơ nóng.

Chức năng của cảm biến nhiệt ECT với ô tô

Cảm biến nhiệt độ Engine Coolant Temperature (ECT) được dùng để đo nhiệt độ nước làm mát của động cơ. Sau đó cảm biến gửi tín hiệu cho ECU để ECU thực hiện những hiệu chỉnh sau:

• Điều chỉnh góc đánh lửa: Nếu nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ ra lệnh điều chỉnh tăng góc đánh lửa sớm và ngược lại
• Điều chỉnh quá trình phun nhiên liệu: Nếu nhiệt độ động cơ ở mức thấp, ECU sẽ điều khiển tăng độ rộng xung nhấc kim phun để nhiên liệu ra nhiều hơn, đậm hơn. Ngược lại khi nhiệt độ động cơ cao ECU điều chỉnh giảm thời gian phun nhiên liệu.
• Hiệu chỉnh quạt tản nhiệt: Khi nhiệt độ nước làm mát bắt đầu nóng, ECU điều khiển quạt làm mát động cơ quay chậm. Khi nhiệt độ nước làm mát lên cao, ECU điều khiển quạt làm mát quay nhanh.
• Điều khiển tốc độ động cơ: Khi mới khởi động động cơ, nhiệt độ thấp ECU điều khiển van mở rộng để chạy ở tốc độ không tải nhanh để hâm nóng động giúp giảm ma sát giữa các bộ phận trong máy và để xe nhanh chóng đạt tốc độ ổn định.
• Điều khiển hệ thống khác: Kiểm soát khí xả (EGR) và điều khiển trạng thái hệ thống phun nhiên liệu (Open Loop – Close Loop). Ngoài ra còn điều khiển ngắt tín hiệu điều hòa không khí A/C nếu nhiệt độ nước làm mát cao.

Kiểm tra cảm biến nhiệt ECT như thế nào?

Để kiểm tra hoạt động của cảm biến nhiệt độ nước làm mát trên ô tô dễ dàng nhất chủ xe có thể đo giá trị điện trở bằng nhiệt điện kế với các bước sau:

• Bước 1: Dừng đồng hồ VOM, bật chế độ đo Ω.
• Bước 2: Dùng bật lửa hoặc nhúng cảm biến vào nước nóng để giúp nó tăng nhiệt.
• Bước 3: Nếu điện trở có giá trị từ 0,2 – 0,3 Ω với nước nóng, nếu nhúng cảm biến vào nước lạnh và thấy giá trị điện trở tăng từ 4,8 – 6,6 Ω có nghĩa là bộ phận này vẫn hoạt động tốt.

5+ Dấu hiệu lỗi cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát có thể bị lỗi theo thời gian sử dụng. Vì thế phải biết cách phát hiện các dấu hiệu của cảm biến nhiệt độ bị lỗi hay hỏng để khắc phục trước khi ảnh hưởng tới xe và người lái. Dưới đây là các lỗi thường gặp nhất cũng như tín hiệu cho thấy cảm biến này bị lỗi mà chủ xe sẽ phải quan tâm.

Trường hợp đèn tín hiệu ở màn hình trung tâm sáng

Một trong những dấu hiệu đầu tiên và dễ dàng nhận ra nhất khi cảm biến nhiệt độ nước làm máy bị lỗi là đèn kiểm tra động cơ sẽ hiển thị trên bảng điều khiển mỗi khi mở khóa xe. Nếu có phát hiện bất kỳ vấn đề nào với mạch của cảm biến thì đèn sẽ sáng cho biết xe cần được kiểm tra.

Dấu hiệu nhiên liệu xe tiêu hao nhiều hơn thông thường

Cảm biến ECT lỗi thì sẽ không gửi tín hiệu hoặc gửi tín hiệu sai đến máy tính trên bo mạch dẫn đến ECU điều chỉnh sai. Vì thế nhiên liệu sẽ bị tiêu hao nhiều hơn so với thông thường.

Ví dụ một cảm biến bị lỗi có thể gửi tín hiệu động cơ đang nguội và nhiều nhiên liệu hơn sẽ được đưa ra để làm nóng động cơ nhanh chóng. Nhưng thực chất thì động cơ đang rất nóng và càng tiêu hao nhiên liệu nhanh, hiệu suất động cơ vừa kém mà nhiên liệu lại tiêu hao rất nhanh.

Quạt làm mát và hệ thống làm mát không hoạt động

Một số ô tô hiện nay dùng cảm biến nhiệt độ nước làm mát động cơ phát tín hiệu cho hệ thống quạt làm mát. Nếu tín hiệu báo sai thì tất nhiên quạt sẽ không khởi động và không hoạt động. Điều này là rất dễ hiểu nếu quạt làm mát hoạt động dựa trên tín hiệu của cảm biến.

Ống xả của xe xuất hiện khói đen

Do tín hiệu nhiệt độ ở động cơ không chính sáng, ECU có thể làm giàu hỗn hợp nhiên liệu khiến quá trình đốt cháy trở nên khó khăn hơn bình thường. Khi đó sẽ xuất hiện nhiên liệu thừa cháy trong ống xả và tạo ra khói đen đặc. Một hiện tượng nghiêm trọng nếu điều khiển xe trong tình trạng như vậy thời gian dài dẫn đến hỏng ống xả mà còn dẫn đến ô nhiễm môi trường.

Hiệu suất động cơ kém

ETC là bộ phận quan trọng có tác động mạnh tới hỗn hợp không khí-nhiên liệu nên nếu hỗn hợp này không tốt sẽ dẫn đến hiệu suất động cơ giảm mạnh. Nếu bạn cảm thấy rằng hiệu suất của động cơ kém đi thì có thể so ETC động cơ bị lỗi.

Các hư hỏng thường gặp đối với cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Khi gặp các trường hợp như phía trên thì các bạn hãy đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng để được kiểm tra ngay. Trong đó nếu có được báo thay thế thì sẽ xuất hiện các trường hợp sau đối với lỗi của cảm biến nhiệt độ này.

• Cảm biến không hoạt động và bị hỏng.
• Đứt dây truyền tải tín hiệu, chạm mát.
• Lỗi mạch cảm biến, hở mạch cũng là lỗi thường xuyên gặp phải.

Giải đáp các câu hỏi liên quan

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là bộ phận quan trọng nên nhiều chủ xe đặt ra các câu hỏi khác nhau liên quan tới bộ phận này. Dưới đây chúng tôi sẽ đưa ra một vài câu trả lời sát nhất với quá trình sử dụng xe của bạn.

Lưu ý khi sửa chữa cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Chúng tôi sẽ mách bạn kinh nghiệm sửa cảm biến nhiệt độ nước làm mát an toàn và hiệu quả, trong đó có 2 lưu ý cần phải nắm vững đó là:

• Khi lắp cảm biến vào thì cần phải kiểm tra xem nước có bị rò rỉ hay không.
• Khi bị hở mạch cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECU thì phải thay thế bởi khi đó sẽ khiến tốn rất nhiều nhiên liệu khi vận hành xe, không nên sửa chữa.

Nơi đặt cảm biến nhiệt ECT trên ô tô?

Phụ thuộc vào kiểu xe ô tô mà cảm biến ECT có thể nằm ở các vị trí khác nhau. Như đã nói ở trên, vị trí của phụ tùng này trên nắp máy hoặc trên đường ống nạp.

Tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là gần van hằng nhiệt và van này thì lại nằm trên nắp máy, trên đường ống nước từ két nước tới nắp máy. Xác định vị trí của cảm biến này bằng 2 dây đi ra từ giắc cắm trên cảm biến. Hoặc có thể xác định bằng việc tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng xe.

Kết luận

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát dưới nắp capo là một bộ phận không thể thiếu đối với xe ô tô hiện nay. Nếu có phát hiện vấn đề với cảm biến này tốt nhất hãy cho xe đến cơ sở sửa chữa và bảo dưỡng sớm nhất. Honda Mỹ Đình đã giúp các bạn tìm hiểu chi tiết về cảm biến này để khách hàng vận hành xe an toàn, tiết kiệm nhiên liệu hơn.

• Đại lý Honda Mỹ Đình: https://hondaotomydinh.vn/
• Fanpage: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Youtube: Honda Ôtô Hà Nội – Mỹ Đình
• Hotline: 037 583 7979