Vượt qua giới hạn con người: dữ liệu từ KLTG tại Berlin Marathon 2022

Chủ đề

Eliud Kipchoge là vận động viên chạy marathon vĩ đại nhất mọi thời đại. Anh từng giành hai huy chương vàng Olympic và nắm giữ kỷ lục thế giới marathon trước đó (tại Berlin 2018: 2:01:39). Giờ đây chúng ta được chứng kiến thêm một khoảnh khắc lịch sử khi Kipchoge đánh dấu giới hạn mới của loài người. Vào Chủ nhật, ngày 25 tháng 9 năm 2022 tại Berlin Marathon, anh ấy đã lập kỷ lục thế giới mới trong 2:01:09.

Lần đầu tiên, COROS có được quyền truy cập vào dữ liệu trên đồng hồ PACE 2 của Moses Koech, người đã đóng vai trò dẫn tốc cho Kipchoge trong hơn nửa đầu của cuộc đua tại Berlin, với một tốc độ hiếm thấy trong lịch sử thi đấu cự ly này. Trong bài viết, chúng ta sẽ so sánh dữ liệu của hai lần lập KLTG của Eliud Kipchoge (năm nay và năm 2018, đều tại Berlin), đồng thời làm nổi bật một số dữ liệu từ pacer của anh, Moses Koech.

Công cụ phân tích: COROS Training Hub

* Đội chạy bộ NN (NN Running Team), đơn vị chủ quản của Kipchoge lẫn Moses Koech đã quyết định chỉ chia sẻ dữ liệu từ Moses Koech. Việc này chỉ bao gồm dữ liệu cho case-study phân tích kỷ lục thế giới, và không ám chỉ rằng NN Running sẽ cung cấp thêm dữ liệu nào khác trong tương lai.

| Moses Koech: Pacer của đội chạy bộ NN

Moses Koech (trái), Eliud Kipchoge, Noah Kipkemboi (phải)

Với mục tiêu phá kỷ lục thế giới, đồng hành cùng Kipchoge là 2 người dẫn tốc (pacer) cùng đến từ đội chạy bộ NN, Moses Koech và Noah Kipkemboi. Nhiệm vụ của Moses và đồng đội là đảm bảo Kipchoge chạy 21km đầu tiên với pace kỷ lục thế giới (mới). Nếu nhìn qua dữ liệu quá khứ, ta sẽ thấy Moses Koech là một vận động viên xuất sắc. Sở hữu kỷ lục cá nhân 1:00:00 ở cự ly bán marathon, thiết lập tại Barcelona năm 2020, Moses hoàn toàn đủ khả năng để giúp Kipchoge hoàn thành nửa đầu cuộc đua trong thời gian anh ấy cần.

Cường độ tập luyện

Moses dành phần lớn thời gian tập vào việc xây dựng nền tảng hiếu khí. Vậy nên chúng ta cũng không quá ngạc nhiên với khả năng chạy bán marathon của anh ấy. Dữ liệu từ 4 tuần trước ngày chạy tại Berlin cho thấy phần lớn quá trình tập được thực hiện với cường độ dễ, hoặc tập trung vào cường độ ở ngưỡng lactate.

Khi thi đấu marathon, các VĐV elites cũng thường giữ mức gắng sức nằm trong khu vực giao thoa giữa vùng Sức mạnh hiếu khí (Z2) và vùng Ngưỡng Lactate (Z3). Đây chính xác kiểu luyện tập mà bạn thường thấy ở một VĐV chạy marathon muốn cải thiện thành tích.

Pace ngưỡng lactate

Trên hệ thống phân tích Training Hub của COROS, Moses sở hữu pace ngưỡng lactate dao động từ 2:45 đến 2:52/km, vừa đủ nhanh để giúp Kipchoge phá kỷ lục cũ. Như Kipchoge đề cập trong một cuộc phỏng vấn sau cuộc đua: “Mục tiêu của chúng tôi là hoàn thành nửa đầu trong 60 phút 45 giây (tương ứng pace 2:52-2: 53/km).”

Với phần lớn runners, bạn chỉ có thể duy trì pace ở ngưỡng lactate trong khoảng từ 40 đến 75 phút, tùy thuộc vào trọng tâm tập luyện. Moses đã dẫn tốc cho Kipchoge với tốc độ ở gần pace ngưỡng lactate trong suốt 21km trước khi tách ra. Việc này cũng không khác nào anh ấy tự đẩy mình tới giới hạn của cơ thể vậy!

| Phân tích dữ liệu từ Berlin Marathon 2022

Dữ liệu từ pacer Moses Koech: Berlin Marathon 2022

Berlin Marathon 2022 sẽ đi vào lịch sử như là một trong những thành tích sức bền vĩ đại nhất của nhân loại từ trước đến nay. Từ việc chạy nhanh hơn pace của KLTG cũ trong 5km đầu tiên, tới việc Kipchoge chạy 19km cuối cùng một mình. Những khái niệm về về giới hạn của con người đang thay đổi. Dữ liệu sau đây sẽ cho thấy mức gắng sức cần có để duy trì tốc độ này, đồng thời so sánh thành tích giữa hai lần kỷ lục thế giới (2018 và 2022).

0-5km: 14 phút 14 giây

5km đầu tiên của Berlin 2022

Berlin 2022: Cũng như bao VĐV khác ở vạch xuất phát, sự hưng phấn và adrenaline cũng lên cao ở những vận động viên xuất sắc nhất thế giới. Sau 1 km đầu tiên khá nhanh, Moses đã thiết lập được pace mong muốn. Bạn có thể thấy nhịp tim của anh ấy lên đến 178-180 nhịp/phút trong 5km đầu tiên. Nhóm vận động viên dẫn đầu đã chạy 5km này với pace 2:51/km. Đây là một tốc độ nhanh và chưa từng có tiền lệ. Nó không chỉ nhanh hơn so với pace của KLTG năm 2018, Moses đã chạy luôn trong vùng Ngưỡng lactate của mình. Nhịp chân của anh ấy cũng đạt đỉnh 214 bước/phút ngay từ vạch xuất phát.

So với kỷ lục cũ: nhanh hơn 10 giây so với năm 2018

Năm 2018, Kipchoge hoàn thành 5km đầu tiên trong 14 phút 24 giây. Năm nay, anh ấy chạy với pace nhanh hơn 10 giây, một cách có chủ ý. Khi chạy đua với lịch sử, chỉ có cách duy nhất là bắt đầu một cách quyết liệt. Điều kiện thời tiết 11 độ và có gió nhẹ là hoàn toàn lý tưởng cho một thành tích tốt.

5-10km: 14 phút 09 giây (tổng 28:23)

5-10km: Berlin 2022

Berlin 2022: Từ 5 đến 10km, pace tăng mạnh và đạt đỉnh 2:38 /km. Nhóm dẫn đầu chỉ bao gồm ba vận động viên và 3 pacers, đang “lấy đà” và không có dấu hiệu chậm lại. Nhịp chân của Moses đạt đỉnh ở 191 nhịp/phút trong khi đạt tốc độ trung bình 2:49/km. Anh ấy tiếp tục chạy hoàn toàn trong vùng ngưỡng lactate của mình để giúp Kipchoge chinh phục pace của kỷ lục thế giới.

2022 vs 2018: nhanh hơn 38 giây

Cuộc đua lúc này không còn chỉ đơn thuần giữa các VĐV mà là giữa họ với KLTG trước đó. Nhóm dẫn đầu đã kéo dài thời gian thêm 28 giây trong quãng đường 5km này (5,4 giây/km). Chúng ta có thể thấy sự cố gắng và nỗ lực của Moses. Lẽ ra anh ấy có thể chậm lại một chút và chạy với Kipchoge lâu hơn, nhưng Mose đã chọn chạy tiếp ở vùng Ngưỡng lactate. Nếu muốn phá kỷ lục thế giới, chỉ có một chiến lược duy nhất, đó là chạy thật nhanh!

10-15km: 14 phút 10 giây (tổng 42:33)

10-15km: Berlin 2022

Berlin 2022: Mặc dù kết quả thời gian chính thức không cho thấy sự khác biệt đáng kể trong đoạn đường dài 5km này, nhưng đây thực ra là đoạn đường họ chạy nhanh nhất. Do không chạy tiếp tuyến chính xác với vạch kẻ có sẵn hoặc di chuyển sang một bên để nạp dinh dưỡng, một VĐV có thể chạy dài hơn quãng đường chính thức (42,195km) của cự ly marathon. Trong suốt phân đoạn này, Moses duy trì pace trung bình 2:46/km với nhịp chân trung bình 181. Nhịp tim của anh ấy bắt đầu chạm mốc 180 nhịp/phút.

2022 vs 2018 (-1 phút 05 giây)

Tốp đầu chạy như bay và Kipchoge trông vẫn ổn. Năm 2018, anh ấy chạy 15km đầu tiên trong 43 phút 38 giây. Năm 2022, anh ấy nhanh hơn 1 phút 05 giây trên cùng một đường chạy.

Khi thi đấu, các VĐV chạy đường dài thường sử dụng chiến thuật negative split (nửa sau chạy nhanh hơn nửa trước). Chính tại Berlin 2018, Kipchoge đã sử dụng chiến thuật này. Nhưng với Đội chạy NN năm 2022, trong tâm thế phá kỷ lục thế giới, ngay từ đầu họ chỉ có một niềm tin, đó là dốc hết sức. Moses tiếp tục duy trì pace ở ngưỡng lactate của mình, với Kipchoge bám rất sát phía sau.

15-20km: 14 phút 12 giây (tổng 56:45)

15-20km: Berlin 2022

Nhóm dẫn đầu, giờ chỉ còn 2 VĐV và 3 pacers, tiếp tục duy trì tốc độ cao 2:48/km. Nhưng Moses đã chững lại đôi chút trong phân đoạn này.

Nhịp chân cao nhất của anh trong 2 phân đoạn trước là 191 và 188 bước/phút. Trong khi từ 15-20km, nhịp chân cao nhất chỉ còn 186. Chân của Moses đang dần trở nên nặng nề hơn. Để duy trì pace, anh ấy giờ dựa nhiều vào tăng chiều dài sải chân hơn là guồng chân. Mặc dù nhịp đã giảm một chút, nhưng tốc độ vẫn rất nhanh.

2022 vs 2018 (-1 phút 11 giây)

Trong khi chúng ta thấy nhóm dẫn đầu tiếp tục duy trì một tốc độ đáng kinh ngạc, thì những pacer của Kipchoge đã sắp đạt đến giới hạn của họ. Một vận động viên thường chỉ có thể vận động trong khoảng một giờ ở cường độ ngưỡng lactate.

Một nửa mục tiêu đã hoàn thành: 59 phút 51 giây

Berlin 2022: Đây có lẽ là lần chạy ấn tượng nhất trong sự nghiệp của Moses từ trước tới nay. Anh thiết lập kỷ lục cá nhân mới cho bản thân ở cự ly bán marathon khi đang dẫn tốc cho Kipchoge. Trong gần một tiếng, Moses đã chạy với pace trung bình 2:49/km, nhịp tim trung bình 177 nhịp/phút.

Nếu như năm 2018, Kipchoge hoàn thành nửa đầu trong 1:01:06 thì đến 2022, anh chạy mạnh hơn, thời gian rút ngắn đi còn 59 phút 51 giây.

Đối với Kipchoge, người đang đặt mục tiêu phá kỷ lục thế giới, có thời gian đệm 1 phút 15 giây là thật sự quý giá, khi các pacer đã gần tiến đến giới hạn của mình. Anh sẽ phải tự duy trì pace trong phần lớn thời gian còn lại của cuộc đua

20-25km: 14:23 (1:11:08)

Đây là phân đoạn cuối hai người dẫn tốc là Moses và Noah còn chạy cùng Kipchoge. Một khi họ đã đạt đến giới hạn thể lực, Kipchoge sẽ phải tự tung tự tác. Sau quãng đường 23,34 km, tốp pacer tách ra. Hệ thống của COROS đánh giá phong độ chạy lần này của Moses đạt 120% (khi so sánh với các lần chạy trước đó). Thành tích tuyệt vời này đặt nền tảng vững chắc cho Kipchoge phá kỷ lục sau đó.

2022 so với 2018 (-1 phút 16 giây)

Nhóm pacer đã hoàn thành xuất sắc công việc của mình. Chỉ còn Kipchoge và đối thủ đang bám rất sát anh, Andamlak Belihu, đang làm nên lịch sử. So với chiến thuật tăng tốc trong nửa sau như năm 2018, lần này, anh ấy đã dốc toàn lực trong nửa đầu, và tích lũy lợi thế rất lớn: 76 giây.

25-30km: 14:32 (1:25:40)

Như đã đề cập phía trên, cơ thể con người chỉ có thể duy trì mức gắng sức ở ngưỡng lactate trong một thời gian nhất định trước khi phải chậm lại. Do sự hình thành acid lactic và các cơ chế sinh lý khác, các vận động viên ưu tú khi thi đấu marathon thường dành phần lớn thời gian chạy ở vùng Sức mạnh hiếu khí và vùng Ngưỡng lactate. Tuy không biết các dữ liệu từ Kipchoge, nhưng chúng ta có thể suy luận rằng anh ấy đang ở rất gần ngưỡng lactate của mình. Nếu bạn thấy anh ấy cười mỉm khi đang chạy, lúc đó Kipchoge bắt đầu phải chịu đựng. Tốc độ chạy đã chậm lại.

2022 so với 2018 (-1 phút 05 giây)

Trong 5 km này, Kipchoge mất lợi thế 9 giây. Đây cũng là lần đầu tiên anh đánh mất lợi thế thời gian so với hồi năm 2018. Mặc dù chạy chậm hơn tương đối nhưng anh vẫn đang sở hữu biên an toàn 4.47 giây/km.

Kipchoge duy trì pace của mình và bỏ xa người chạy thứ hai. Trong 35 phút sau đó, chỉ còn anh và một đối thủ duy nhất – thời gian.

30-35km: 14 phút 30 giây (tổng 1:40:10)

Berlin 2022: Chúng ta đang chứng kiến một phong độ tuyệt vời. Kipchoge tăng nhẹ pace trong 5km tiếp theo, giữ ổn định ở mức 2:53-2:55/km. Sau khi chạy hơn 21km đầu với pace trung bình dưới 2:50/km, thật khó tin là anh ấy vẫn còn có thể tiến đến gần tốc độ này thêm một lần nữa.

2022 so với 2018

Không có thời gian chính thức sau 35km vào năm 2018. Chúng tôi dự đoán anh ấy một lần nữa mất lợi thế thời gian trong 5km này, nhưng không nhiều.

35-40km: 14 phút 43 giây (tổng 1:54:53)

Berlin 2022: Thật khó có thể biết điều gì đang diễn ra trong tâm trí của Kipchoge vào lúc ấy. Chắc chắn là anh ấy đang cảm thấy đau. Phải chạy ở pace 2:57/km, anh ấy đang chậm hơn 6-8 giây trên mỗi ki-lô-mét so với pace xuất phát. Như Kipchoge từng nói: “The way you think about pain is the way your life will be” (tạm dịch: cách bạn nghĩ về sự đau đớn sẽ quyết định cuộc đời bạn). Những gì chúng ta đã chứng kiến trong khoảng km 35-40 là một minh chứng của sự gan dạ và lòng quyết tâm. Chậm lại vì đau, nhưng Kipchoge vẫn kiên trì. Kỷ lục thế giới mới lúc này vẫn đang nằm trong tầm với.

2022 so với 2018 (-39 giây)

Vào năm 2018, Kipchoge đã nỗ lực hết mình vào những phút cuối, cố gắng tiến đến giới bản thân. Giờ anh ấy vẫn đang nỗ lực hết mình, thúc đẩy giới hạn của nhân loại. Khán giả hò reo, hừng hực khí thế. Chỉ còn 2,195 km cuối cùng để làm nên lịch sử.

40-42.195km: 6 phút 16 giây (2:01:09)

Kỷ lục thế giới mới! 2:01:09

Tại Berlin, Đức vào ngày 25 tháng 9 năm 2022 đã chứng kiến cuộc đua marathon vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại từ trước đến nay. Với sự giúp đỡ của đội ngũ huấn luyện, nhân viên và đồng đội xuất sắc, Eliud Kipchoge đã thiết lập một kỷ lục thế giới mới trong 2:01:09! Chúng ta thường nghĩ chạy đường dài là môn thể thao cá nhân. Dựa trên những gì đội chạy NN thể hiện, từ trong tập luyện đến thi đấu, họ đã biến nó thành môn thể thao đồng đội. Mỗi người có một vai trò khác nhau và mọi nỗ lực đóng góp vào mục tiêu chung đều xứng đáng được ghi nhận.

| Kết luận

Eliud Kipchoge đã ghi thêm một mốc quan trọng trong lịch sử marathon và thậm chí lịch sử thể thao nhân loại. Anh ấy một lần nữa truyền cảm hứng cho toàn thế giới, chứng minh cho chúng ta thấy con người không có giới hạn.